کانادا کشوری در شمال قاره آمریکای شمالی است که از ده استان و سه قلمرو تشکیل شدهاست. این کشور از شرق تا اقیانوس اطلس، از غرب تا اقیانوس آرام و از شمال تا اقیانوس منجمد شمالی گستردهاست و از جنوب با ایالات متحده آمریکا همسایه است. کانادا با مساحت ۹٬۹۸۴٬۰۰۰ کیلومتر مربع، دومین کشور پهناور جهان از نظر مجموع مساحت و چهارمین کشور پهناور جهان از نظر مساحت خشکی است. مرز مشترک کانادا با ایالات متحده، طولانیترین مرز زمینی در جهان است. پایتخت کانادا اُتاوا و تورنتو بزرگترین شهر آن کشور است. سه منطقه بزرگ شهری آن تورنتو، مونترال و ونکوور هستند .بخش زیادی از سرزمین کانادا به دلیل سرما و نزدیکی به قطب شمال، خالی از سکنه است.
حکومت کانادا یک دموکراسی پارلمانی فدرال و یک پادشاهی مشروطه است که در حال حاضر ملکه الیزابت دوم رئیس کشور است. الیزابت دوم ملکهٔ بریتانیا، ملکهٔ کشور کانادا نیز هست و قانون به امضاء و به نام او رسمیت و ضمانت اجرایی پیدا میکند.ساختار حکومت کانادا از پادشاه یا ملکه، دولت فدرال، دو مجلس سنا و عوام، دولتهای ایالتی و فرماندار کل که به عنوان نمایندهٔ ملکه الیزابت ایفای نقش میکند، تشکیل شدهاست. رأی دهندگان کانادا و شهروندان نیز در قاعدهٔ این هرم قرار میگیرند.
پایتخت سیاسی کانادا شهر اتاوا است، محلی که در آن مجلس فدرال کشور و خانهٔ فرماندار کل قرار دارد. او یک کانادایی است که به صورت تشریفاتی رئیس مملکت است و به عنوان نمایندهٔ ملکه الیزابت دوم در کانادا خدمت میکند. هرچند فرماندار کل تمام امور را در دست ندارد اما در امور اجرایی بهطور غیر مستقیم و در امور قضایی بهطور مستقیم نقش دارد و مؤثر است. فرماندار کل، توسط پادشاه و به توصیهٔ نخستوزیر منصوب میشود.
این کشور توسط دولتهای مستقل از هم اداره میشود، که در مجموع زیر پوشش دولت فدرال قرار گرفتهاند. این کشور در مقیاس های بین المللی از نظرشفافیت دولت، آزادی های مدنی، کیفیت زندگی، آزادی اقتصادی و آموزش در میان بالاترین رتبه ها قرار دارد. کانادا یکی از کشورهای چند قومیتی و چند فرهنگی است که محصول مهاجرت گسترده از بسیاری از کشورهای دیگر است.
کانادا منابع طبیعی فراوانی دارد. آب و هوای آن سرد و در بیشتر نقاط قطبی است. البته آب و هوا در بخش جنوب غربی، جایی که شهر ونکوور در آن قرار دارد، معتدل است. آبشار نیاگارا، پهناورترین آبشار جهان هم در مرز این کشور با ایالات متحده قرار دارد. نزدیکی جغرافیایی این کشور به آمریکا سبب شده تا روابط اقتصادی کانادا و آمریکا بسیار گسترده باشد، به گونهای که آمریکا و کانادا بزرگترین رابطه اقتصادی را در جهان دارند و حجم معاملات این دو کشور با هم از معاملات هر دو کشور دیگری در جهان بیشتر است.
کانادا کشوری بسیار توسعه یافته ودارای رتبه بیست و ششمین درآمد سرانه درسطح جهان و شانزدهمین رتبه برتر در شاخص توسعه انسانی است. اقتصاد پیشرفته آن نهمین اقتصاد بزرگ در جهان است که عمدتاً بر منابع طبیعی فراوان و شبکه های تجاری بین المللی توسعه یافته تکیه دارد. کانادا عضو چندین نهاد یا گروه بزرگ بین المللی از جمله سازمان ملل متحد، ناتو، G7، G10، G20، سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD)، سازمان تجارت جهانی (WTO) ، دولت های مشترک المنافع ، شورای قطب شمال، سازمان بین المللی فرانسه، مجمع همکاری اقتصادی آسیا و اقیانوسیه، و سازمان کشورهای آمریکایی میباشد.
جغرافیا
از نظر مساحت کل (شامل آبهای آن)، کانادا بعد از روسیه دومین کشور بزرگ جهان است. جغرافیای فیزیکی کانادا بسیار متنوع است. جنگلهای شمالی در سراسر کشور غالب بوده و یخچال ها در مناطق قطب شمال و در لابلای کوههای راکی بسیار برجسته میباشد. چمنزارهای نسبتاً هموار در جنوب غربی کانادا ، کشاورزی مولد را بسیار تسهیل میکنند.
کانادا بیش از 2000000 دریاچه دارد که 563 دریاچه از آنها بیش از 100 کیلومتر مربع وسعت دارند و بیشتر آب شیرین جهان را در خود جای داده اند.
آب و هوا
میانگین دما در فصول زمستان و تابستان در سراسر کانادا از منطقه ای به منطقه دیگر متفاوت است. زمستانها در بسیاری از نقاط کشور میتواند بسیار سخت باشد بویژه در استانهای مرکزی، که آب و هوای قارهای را تجربه میکنند تا جایی که میانگین دمای روزانه آن نزدیک به ۱۵- درجه سانتیگراد (۵ درجه فارنهایت) است که حتی میتواند به زیر ۴۰ درجه سانتیگراد همراه با باد شدید کاهش یابد. سواحل بریتیش کلمبیا دارای آب و هوای معتدل و با زمستان معتدل و اغلب بارانی است. درتابستان ، سواحل شرقی و غربی میانگین دما معمولاً زیر 20 درجه سانتیگراد (70 درجه فارنهایت) است، در حالی که در بین سواحل، میانگین دما از 25 تا 30 درجه سانتیگراد (77 تا 86 درجه فارنهایت) متغیر است. دما در برخی مکانهای مرکزی گاهی بیش از 40 درجه سانتیگراد (104 درجه فارنهایت) است.
دولت و سیاست
عکس: پارلمان هیل، خانه دولت فدرال در پایتخت کانادا، اتاوا
کانادا به عنوان یک “دموکراسی جامع”، با سنت لیبرالیسم و ایدئولوژی سیاسی عدالت خواه و معتدل توصیف می شود. تاکید بر عدالت اجتماعی عنصر متمایز کننده فرهنگ سیاسی کانادا بوده است. صلح، نظم، دولت وظیفه شناس، در کنار منشور ضمنی حقوق بشر، اصول بنیادین دولت کانادا هستند.
در سطح فدرال، کانادا تحت کنترل دو حزب نسبتاً میانهرو بوده است. حزب لیبرال کانادا با گرایش چپ میانه و حزب محافظهکار کانادا با گرایش به راست میانه شناخته می شوند. کلا پنج حزب در انتخابات 2021 نمایندگانی به پارلمان داشتند : حزب لیبرال که در حال حاضر یک دولت اقلیت را تشکیل می دهد. حزب محافظه کار که حزب اکثریت مخالف است. حزب دموکراتیک جدید؛ بلوک کبکوا؛ و حزب سبز کانادا
کانادا دارای یک سیستم پارلمانی در چارچوب یک سلطنت مشروطه است. سلطنت کانادا زیربنای قوه مجریه، مقننه و قضاییه است. پادشاه سلطنتی ملکه الیزابت دوم است که همچنین پادشاه 14 کشور مشترک المنافع دیگر و هر یک از 10 استان کانادا است. در حالی که سلطنت منبع اقتدار در کانادا است ولی در عمل جایگاه آن عمدتا نمادین است. قدرت های اجرایی توسط کابینه هدایت می شود و کابینه ای متشکل از وزرا توسط نخست وزیر از میان اعضا مجلس منتخب عوام انتخاب و رهبری می شود.
اقتصاد
عکس: منطقه مالی تورنتو
کانادا با تولید ناخالص داخلی اسمی تقریباً 1.73 تریلیون دلار، دهمین اقتصاد بزرگ جهان در سال 2018 شناخته شده است. این کشور دارای یکی از کمترین نرخ فساد در جهان بوده و جزو ده کشور برتر تجاری جهان است و اقتصاد آن کاملا بعد جهانی دارد.
از اوایل قرن بیستم، رشد بخشهای تولید، معدن و خدمات کانادا، این کشور را از یک اقتصاد عمدتاً روستایی به یک اقتصاد شهری و صنعتی تبدیل کرده است. مانند بسیاری از کشورهای توسعه یافته دیگر، اقتصاد کانادا تحت سیطره صنعت خدمات قراردارد که حدود سه چهارم نیروی کار این کشور را بکار گرفته است. با این حال، کانادا در میان کشورهای توسعهیافته از نظر اهمیت بخش منابع اولیه، که در آن جنگلداری و صنایع نفت دو جزء برجستهتر هستند، غیرمعمول است.
علم و فناوری
عکس: دستکاری رباتیک Canadarm در حال فعالیت در شاتل فضایی دیسکاوری
در یک نظرسنجی بزرگ در سال 2012 دربین دانشمندان بینالمللی، کانادا از نظر کیفیت تحقیقات علمی در رتبه چهارم جهانی قرار گرفت. کانادا با بیش از 33 میلیون کاربر، معادل حدود 94 درصد از کل جمعیت سال 2014، یکی از بالاترین سطوح دسترسی به اینترنت در جهان را دارد. کانادا در سالهای 2019 و 2020 در شاخص جهانی ابداع و نوآوری در رتبه هفدهم قرار گرفت. آژانس فضایی کانادا یک برنامه فضایی بسیار فعال را اجرا میکند و تحقیقاتی در اعماق فضا، سیارهها و هوانوردی انجام میدهد و همواره موشکها و ماهوارههای علمی را توسعه میدهد. کانادا بعد از شوروی و ایالات متحده سومین کشوری میباشد که ماهواره را طراحی و میسازد.
جمعیت شناسی
کانادا یکی از بالاترین نرخهای مهاجرت سرانه در جهان را دارد که عمدتاً ناشی از سیاستهای توسعه اقتصادی و همچنین احیای مجدد خانواده ها است. عموم مردم کانادا و همچنین احزاب سیاسی اصلی از سطح کنونی سیستم مهاجرت حمایت می کنند. در سال 2019، در مجموع 341180 مهاجر عمدتاً از آسیا به کانادا پذیرفته شدند. هند، فیلیپین و چین سه کشور اصلی برای مهاجرت مهاجران به کانادا هستند. جمعیت ایرانیان کانادا نیز به سرعت در حال رشد است به طوری که در سرشماری سال ۲۰۰۶ جمعیت ایرانیان و ایرانیتبارها ۱۲۱ هزار نفر بود اما در سرشماری سال ۲۰۱۶ مرکز آمار کانادا این رقم به حدود ۲۱۰ هزار نفر رسید؛ یعنی میانگین رشد سالانه ۳۴ درصدی مهاجران ایرانی در این ده سال ثبت شدهاست. مهاجران جدید بیشتر در مناطق شهری اصلی کشور مانند تورنتو، مونترال و ونکوور ساکن می شوند. کانادا همچنین تعداد زیادی پناهنده را می پذیرد که بیش از 10 درصد از اسکان مجدد پناهندگان در جهان را تشکیل می دهد. این کشور در سال 2018 بیش از 28000 نفر را اسکان داده است. تراکم جمعیت کانادا با 3.7 نفر در هر کیلومتر مربع، در میان پایین ترین ها در جهان است. حدود چهار پنجم جمعیت در 150 کیلومتری مرز با ایالات متحده زندگی می کنند. پرجمعیت ترین بخش کشور، که حدود 50 درصد را تشکیل می دهد در کریدور شهر کبک تا شهر ویندزور در جنوب کبک و جنوب انتاریو و در امتداد دریاچه های بزرگ و رودخانه سنت لارنس است. 30 درصد دیگر در امتداد استان های بریتیش کلمبیا و کریدور کلگری-ادمونتون در آلبرتا زندگی می کنند.
بهداشت وسلامتی
مراقبت های بهداشتی در کانادا از طریق سیستم های استانی و منطقه ای با بودجه عمومی ارائه می شود که به طور غیر رسمی Medicare نامیده می شود. دسترسی همگانی به خدمات بهداشتی با بودجه عمومی اغلب توسط کانادایی ها به عنوان یک ارزش اساسی در نظر گرفته می شود که بیمه ملی مراقبت های بهداشتی را برای همه در هر کجای کشور که زندگی می کنند تضمین می کند. با این حال، 30 درصد از مراقبت های بهداشتی کانادایی ها از طریق بخش خصوصی تامین می شود وشامل خدماتی میشود که کلا تحت پوشش Medicare قرار نگرفته یا تا حدی تحت پوشش آن قرار نمی گیرد، مانند داروهای تجویزی، دندانپزشکی و بینایی سنجی. تقریباً 65 تا 75 درصد کانادایی ها دارای نوعی بیمه درمانی تکمیلی مرتبط با دلایل ذکر شده هستند که بسیاری از آنها آن را از طریق کارفرمایان خود دریافت کرده یا از خدمات اجتماعی ثانویه استفاده می کنند. برنامه های خدماتی متنوع مربوط به پوشش گسترده برای خانواده های مستحق دریافت کمک های اجتماعی یا جمعیت آسیب پذیر مانند سالمندان، خردسالان و افراد دارای معلولیت وجود دارد.
تحصیلات وآموزش
عکس: نمای هوایی UBC (ونکوور)
آموزش در کانادا در بیشتر موارد به صورت عمومی ارائه می گردد وتوسط دولت های فدرال، استانی و محلی حمایت مالی و نظارت می شود. آموزش و پرورش در حوزه اختیارات استانی است و برنامه های درسی تحت نظارت استان است. تحصیلات در کانادا به طور کلی به آموزش ابتدایی ، دوره متوسطه و بعد ازدوره متوسطه تقسیم می شود. آموزش به دو زبان انگلیسی و فرانسوی در اکثر نقاط کانادا در دسترس است. کانادا تعداد زیادی دانشگاه دارد که تقریباً همه آنها از طریق بودجه عمومی تأمین می شوند
بزرگترین دانشگاه، دانشگاه تورنتو با بیش از 85000 دانشجو است. چهار دانشگاه تورنتو، دانشگاه بریتیش کلمبیا، دانشگاه مک گیل و دانشگاه مک مستر به طور منظم در بین 100 دانشگاه برتر جهان قرار می گیرند و مجموع 18 دانشگاه در بین 500 دانشگاه برتر جهان قرار دارند. کانادا یکی از تحصیلکرده ترین کشورهای جهان است. این کشور از نظر تعداد بزرگسالان دارای تحصیلات عالی رتبه اول را در سراسر جهان دارد، به طوری که بیش از 56 درصد از بزرگسالان کانادایی حداقل یک مدرک کالج یا دانشگاه را در مقطع لیسانس دریافت کرده اند. سن آموزش اجباری بین 5 – 7 تا 16 – 18 سال متغیر است و این حقیقت به نرخ سواد 99 درصدی بزرگسالان کمک شایانی نموده است.
مذهب
عکس: معبد کوه لینگ ین در ریچموند، بریتیش کلمبیا
کانادا از نظر مذهبی متنوع است و طیف وسیعی از باورها و آداب و رسوم را در بر می گیرد. کانادا دین رسمی ندارد و دولت رسما متعهد به کثرت گرایی مذهبی است. آزادی مذهب در کانادا یک حق محفوظ در قانون اساسی است که به افراد اجازه می دهد بدون محدودیت یا مداخله گردهم آیند و عبادت کنند. در حال حاضر در سطح دولت ودر سراسر جامعه انجام فرایض دینی به طور کلی یک امر خصوصی در نظر گرفته می شود.
زبان
زبان های متنوع وبسیاری توسط کانادایی ها استفاده می شود که انگلیسی و فرانسوی (زبان های رسمی) به ترتیب زبان مادری تقریباً 56 درصد و 21 درصد کانادایی ها هستند. انگلیسی و فرانسوی در دادگاههای فدرال، پارلمان و در تمام نهادهای فدرال دارای اهمیت یکسانی هستند. شهروندان این حق را دارند که در صورت تقاضای کافی، خدمات دولت فدرال را به زبان انگلیسی یا فرانسوی دریافت کنند . واقلیتها میتوانند مدارس خود را به زبان رسمی خود در تمام استانها و مناطق اداره کنند. منشور زبان فرانسه در سال 1977 زبان فرانسه را به عنوان زبان رسمی کبک معرفی کرد. اگرچه بیش از 85 درصد از کاناداییهای فرانسوی زبان در کبک زندگی میکنند، جمعیت فرانسوی زبان زیادی در نیوبرانزویک، آلبرتا و مانیتوبا وجود دارد. انتاریو بیشترین جمعیت فرانسوی زبان را در خارج از کبک دارد. نیوبرانزویک تنها استان است که دارای دوزبان رسمی بوده و دارای اقلیت فرانسوی زبان آکادیان است که 33 درصد از جمعیت را تشکیل می دهند.
فرهنگ
عکس: بنای یادبود چندفرهنگی
فرهنگ کانادا تحت تاثیر طیف وسیعی از قومیت های تشکیل دهنده آن قرارمیگیرد و سیاستهایی که «عدالت اجتماعی » را ترویج میکنند مورد حمایت قانون اساسی قرار میگیرند. کانادا همواره براصل برابری و همه شمول برای همه افراد جامعه تاکید کرده است. چندفرهنگی اغلب به عنوان یکی از دستاوردهای مهم کانادا و عنصر اصلی متمایز کننده هویت کانادایی ذکر می شود. کبک دارای هویت فرهنگی بسیار غنی است و فرهنگ کانادایی فرانسوی که از فرهنگ انگلیسی کانادایی متمایز است وجود دارد . با این حال، کانادا همواره همانند یک موزاییک فرهنگی است که مجموعه ای از خرده فرهنگ های قومی و منطقه ای را در بر میگیرد.
رویکرد کانادا با تأکید بر چندفرهنگی، که مبتنی برسیستم انتخابی مهاجرت ، یکپارچگی اجتماعی و محکومیت سیاست های راست افراطی است، از حمایت عمومی گسترده برخوردار است. سیاستهای دولت مانند مراقبتهای بهداشتی با بودجه عمومی، مالیاتهای بالاتر برای توزیع مجدد ثروت، غیرقانونیشدن مجازات اعدام، تلاشهای قوی برای از بین بردن فقر، کنترل شدید اسلحه – در کنار قوانینی با نگرش لیبرال اجتماعی نسبت به حقوق زنان (مانند سقط جنین)، حقوق دگرباشان جنسی، شاخص های ارزش های سیاسی و فرهنگی کانادا هستند.
نمادها
عکس: برگ افرا
نمادهای ملی کانادا تحت تأثیر منابع طبیعی، تاریخی و بومی هستند. استفاده از برگ افرا به عنوان نماد کانادایی به اوایل قرن 18 برمی گردد. برگ افرا بر روی پرچم های کنونی و قبلی کانادا و بر روی آرم کانادا به تصویر کشیده شده است. آرم های کانادا دقیقاً از نشان سلطنتی بریتانیا الگوبرداری شده و عناصر فرانسوی و متمایز کانادایی جایگزین یا به آنها اضافه شده است. نمادهای برجسته دیگر عبارتند از شعار ملی “A Mari Usque Ad Mare” (“از دریا تا دریا”)، ورزش هاکی روی یخ و چوگان، سگ آبی، غاز کانادایی، لوون، اسب کانادایی، پلیس سوار سلطنتی کانادا، رشته کوه های راکی کانادا و اخیراً قطب توتم و اینوکسک. اقلام دیگر مانند آبجو کانادایی، شربت افرا، توک، کانو، بارهای نانایمو، شیرینی کره ای و غذای سبک پوتین به عنوان سمبل های منحصر به فرد کانادایی تعریف می شوند. سکه های کانادایی دارای بسیاری از این نمادها هستند: لوون روی سکه 1 دلاری، آرم های کانادا بر روی سکه های بیست و پنج سنتی و سگ آبی روی سکه های نیکل. پنی که در سال 2013 از گردش خارج شد دارای برگ افرا بود. تصویر ملکه روی اسکناسهای ۲۰ دلاری و روی جلوی تمام سکههای کنونی کانادا دیده میشود.
موسیقی
کانادا زیرساخت های صنعت موسیقی را بطور وسیعی توسعه داده است که شامل سالنهای مذهبی، سالنهای نمایش، هنرستانها و آکادمیهای موسیقی، مراکز هنرهای نمایشی، شرکتهای ضبط موسیقی، ایستگاههای رادیویی و کانالهای ویدیویی، موسیقی و تلویزیونی میشود. صنعت موسیقی کانادا ششمین صنعت موسیقی در جهان است که آهنگسازان، نوازندگان و گروه های مشهور بین المللی را ایجاد و حمایت می کند.
ورزش
عکس: هاکی روی یخ کانادا
ورزش های ملی رسمی کانادا هاکی روی یخ و چوگان است. گلف، فوتبال، بیسبال، تنیس، اسکی، بدمینتون، والیبال، دوچرخه سواری، شنا، بولینگ، راگبی، قایق رانی، سوارکاری، اسکواش، و هنرهای رزمی به طور گسترده در سطوح جوانان و تازه کارها مورد علاقه قرار گرفته است. دستاوردهای بزرگ در ورزش کانادا توسط تالار مشاهیر ورزشی کانادا به رسمیت شناخته می شود. جایزه لو مارش هر ساله توسط هیئتی از خبرنگاران به ورزشکار برتر کانادا اعطا می شودو همچنین تعداد زیادی سالن های مشهور ورزشی در کانادا وجود دارد.
کانادا چندین لیگ بزرگ ورزشی حرفه ای را با ایالات متحده به اشتراک می گذارد. تیمهای کانادایی در این لیگها شامل هفت شاخه در لیگ ملی هاکی، و همچنین سه تیم لیگ برتر فوتبال و یک تیم در لیگ برتر بیسبال و اتحادیه ملی بسکتبال هستند. سایر ورزش های حرفه ای محبوب در کانادا عبارتند از فوتبال کانادایی در لیگ فوتبال کانادا، لیگ ملی چوگان و کرلینگ.
کانادا 10 استان و 3 قلمرو دارد. برای مطالعه بیشتر روی هر استان کلیک کنید.
فرهنگ کانادایی شامل فرهنگ هایی متفاوت از سرتاسر جهان بوده و کانادا به عنوان یکی از جوامع چندفرهنگی بزرگ جهان شناخته شده و به این موضوع افتخار می کند.
کانادا پذیرای مردم از سراسر جهان بوده و برای تحمل فرهنگ های مختلف ارزش قائل است. قانون ملی حقوق بشر کانادا تبعیض بر اساس نژاد، جنسیت، ناتوانی و گرایش جنسی را ممنوع می کند.
کانادایی ها حس عدالت خواهی قوی داشته و این بدان معناست که کانادا به حقوق مردم در محل کار، اجتماع ،قوه قضاییه، دولت و حتی درخانه هایشان اهمیت می دهد و حقوق زنان نیز به همان اندازه مهم است.
تعهد به برابری وعدالت ، کانادا را به مقصدی با اطمینان برای دانشجویان و مهاجران بین المللی تبدیل کرده است.
کانادا در حال حاضر یکی از بهترین کشور جهان از نظرسطح وکیفیت زندگی است.
هر ساله در اولین روز ماه جولای، کانادایی ها در سراسر جهان روز ملی خود را جشن می گیرند. این روز به دلیل تأسیس قانون اساسی کانادا در 1 ژوئیه 1867 به عنوان روز ملی کانادا نامگذاری شد. در این روز، سه مستعمره موجود متحد شدند و کشور کانادا را تشکیل دادند. این روز در ابتدا تحت سلطه بریتانیا به نام روز بریتانیا نامگذاری شد، اما در سال 1982 پس از استقلال کانادا از بریتانیا ، نام قانون اساسی به قانون ملی تغییر یافته و این روز به روز ملی کانادا تغییر نام داده شد.
Sources of some Photos and Content of this page: Wikipedia, vcn.bc.ca, caribbean days.ca, dailyhive.com, mtl.org, Vancouver Sun
هر کس وظیفه دارد به آرزوهایش جامه عمل بپوشاند
آمادیو مودیلیانی (نقاش معروف ایتالیائی)